Lordoza to naturalne wygięcie kręgosłupa do przodu w jego odcinkach szyjnym i lędźwiowym. Zdarza się, że ta krzywizna może się pogłębić, spłycić lub nawet zaniknąć, co bywa uznawane za częstą nieprawidłowość. W artykule omówione zostaną różne typy lordozy, jej objawy oraz metody leczenia, oferując wskazówki, jak zarządzać tą kondycją i poprawić jakość życia osób z lordozą.
Lordoza kręgosłupa
Zrozumienie czym jest lordoza kręgosłupa wymaga przybliżenia koncepcji naturalnych zakrzywień, które formują się wzdłuż kręgosłupa. Te zakrzywienia są kluczowe dla prawidłowej postawy i przyjmują kształt łagodnego łuku.
Kręgosłup zdrowego człowieka charakteryzuje się obecnością dwóch głównych typów zakrzywień: kifozy, czyli zaokrąglenia do tyłu w części piersiowej i krzyżowej kręgosłupa, oraz lordozy, która oznacza naturalne zakrzywienie kręgosłupa do przodu w obszarze szyjnym i lędźwiowym. Nieprawidłowości, takie jak nadmierna lordoza lędźwiowa czy zmniejszenie lordozy szyjnej, są przykładami wad postawy.
Funkcje zakrzywień kręgosłupa obejmują:
- amortyzację wstrząsów,
- podtrzymywanie masy głowy,
- stabilizację konstrukcji kręgosłupa.
Omawiana w tym artykule lordoza kręgosłupa, zarówno lędźwiowa jak i szyjna, jest zjawiskiem zupełnie naturalnym i niezbędnym dla prawidłowego funkcjonowania. Problem pojawia się, gdy zakrzywienie to staje się zbyt intensywne, przechodząc w stan znany jako lordoza – z łacińskiego oznaczające „zakrzywiony do tyłu, wypukły od przodu”. Jest to jedna z najczęściej diagnozowanych nieprawidłowości w zakresie postawy ciała.
Typy lordozy kręgosłupa: szyjna i lędźwiowa
W zależności od lokalizacji, można rozróżnić dwa główne typy lordozy: lordozę szyjną oraz lordozę lędźwiową.
Lordoza szyjna
Charakterystyczne wygięcie kręgosłupa w jego części szyjnej jest zjawiskiem naturalnym. Ta część kręgosłupa jest wyjątkowo mobilna, co sprawia, że jest ona szczególnie podatna na różnego rodzaju przeciążenia oraz kontuzje. Normy medyczne określają, że fizjologiczna krzywizna w odcinku szyjnym powinna oscylować w granicach od 20 do 40 stopni, co jest uznawane za standardową wartość lordozy szyjnej.
Lordoza lędźwiowa
Podobnie jak w przypadku lordozy szyjnej, lordoza lędźwiowa jest naturalnym zagięciem kręgosłupa, lecz dotyczy ona odcinka lędźwiowego. Zgodnie z medycznymi wytycznymi, jej zakres powinien wynosić od 30 do 50 stopni.
Lordoza lędźwiowa: przyczyny i objawy
Lordoza lędźwiowa wynika z różnorodnych przyczyn, w tym:
- dysfunkcje mięśni,
- sztywność tkanki łącznej,
- chronicznie przyjmowana nieprawidłowa postawa – efekt złej postawy ciała,
- nadmierna masa ciała – zjawisko często spotykane u osób z nadwagą,
- defekty rozwojowe,
- osteoporoza,
- postępująca choroba zwyrodnieniowa,
- stany zapalne dysków międzykręgowych,
- atrofia mięśniowa,
- niedobór aktywności fizycznej lub ograniczona ruchliwość.
Lordoza lędźwiowa, czyli nadmierne wygięcie kręgosłupa w dolnej jego części, czyli w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, prowadzi do wyraźnych symptomów zniekształcenia sylwetki, takich jak:
- wgłębienie pleców,
- wysunięcie brzucha do przodu,
- zaakcentowanie pośladków,
- tworzenie się kształtu przypominającego „literę C” między pośladkami a centralną częścią pleców.
Lordoza lędźwiowa jest również przyczyną szeregu problemów zdrowotnych ogólnoustrojowych, w tym:
- ból w dolnej części pleców (ból lędźwiowy) spowodowany nadmiernym przeciążeniem,
- dolegliwości mięśniowo-szkieletowe,
- słabość mięśni,
- ból podczas długotrwałego siedzenia i poruszania się,
- ból podczas podnoszenia ciężarów, odczuwalny na powierzchni pleców,
- ból promieniujący do przodu ciała,
- problemy z wypróżnianiem i oddawaniem moczu,
- mrowienie i drętwienie nóg (parestezje).
Lordoza szyjna: przyczyny i objawy
Lordoza szyjna, dotycząca przede wszystkim odcinka szyjnego kręgosłupa, jest źródłem wielu charakterystycznych dolegliwości, takich jak ból pleców oraz ból i drętwienie rąk. Ból ten najczęściej lokalizuje się w okolicy karku i może promieniować aż do głowy.
Objawy towarzyszące lordozie szyjnej to przede wszystkim ból pleców oraz zwiększone napięcie mięśniowe, co prowadzi do osłabienia mięśni prostujących grzbiet. W zależności od przypadku mogą również wystąpić rozmaite dodatkowe problemy, takie jak:
- mrowienie i osłabienie siły w rękach,
- bóle głowy,
- zawroty głowy,
- ból w okolicy klatki piersiowej,
- przypadki omdleń,
- szumy uszne,
- zwiększona nerwowość,
- trudności ze snem,
- nystagmus (oczopląs),
- ból gardła.
Częstotliwość i intensywność wymienionych dolegliwości mogą się różnić w zależności od indywidualnych cech organizmu.
3 rodzaje lordozy kręgosłupa: pogłębiona, spłycona i zniesiona
W zależności od specyfiki zaburzenia wyróżniamy trzy główne formy lordozy: pogłębioną, spłyconą oraz ekstremalny przypadek spłycenia – lordozę zniesioną. Zmiany te mogą występować zarówno w odcinku lędźwiowym, jak i szyjnym kręgosłupa i mogą być rezultatem nieadekwatnej postawy, urazów lub procesów chorobowych.
Pogłębiona lordoza
Stan, w którym naturalna krzywizna kręgosłupa jest zwiększona, znany jest jako hiperlordoza. Może ona występować w części lędźwiowej kręgosłupa zarówno u osób młodych, jak i dorosłych.
Hiperlordoza jest wynikiem nadmiernego napięcia w mięśniach prostownikach grzbietu, mięśniu czworobocznym lędźwi, mięśniu biodrowo-lędźwiowym oraz mięśniu prostym uda. To z kolei prowadzi do osłabienia mięśni brzucha i pośladków. Do czynników sprzyjających pogłębieniu lordozy należy zaliczyć otyłość, noszenie obuwia na wysokich obcasach, a także pracę fizyczną wymagającą dźwigania. Osoby z hiperlordozą często wykazują przodopochylenie miednicy, co jest widoczne w wysuniętym brzuchu i uwypuklonych pośladkach.
Spłycona lordoza
Stan, w którym naturalna krzywizna kręgosłupa jest zmniejszona, określany jest jako hipolordoza. Spłycenie może dotyczyć zarówno odcinka szyjnego, jak i lędźwiowego, choć częściej występuje w odcinku szyjnym.
Przyczyną spłycenia lordozy mogą być choroby, zmiany zwyrodnieniowe, stany zapalne kręgosłupa szyjnego, a także ubytki w tkance kostnej kręgów. Spłycenie częściej dotyka osób dorosłych pracujących w pozycji siedzącej, gdzie głowa jest często wysunięta do przodu lub pochylona w dół. Osoby te mogą doświadczać tyłopochylenia miednicy i podwinięcia kości ogonowej.
Zniesiona lordoza
W skrajnych przypadkach hipolordozy dochodzi do całkowitego zniwelowania lordozy, co oznacza wyrównanie fizjologicznej krzywizny kręgosłupa. Zniesienie lordozy, częściej dotyczące odcinka szyjnego niż lędźwiowego, prowadzi do nadmiernej ruchomości głowy względem kręgosłupa, co może skutkować intensywnymi bólami karku. Skutkiem zniesienia lordozy może być również pojawienie się kifozy szyjnej, z krzywizną kręgosłupa kierującą się przeciwnie do naturalnej. Zniesienie lordozy często współistnieje ze zmniejszeniem kifozy piersiowej jako część mechanizmu kompensacyjnego organizmu, dążącego do zachowania horyzontalnego ustawienia wzroku.
Objawy neurologiczne zniesionej lordozy kręgosłupa szyjnego to między innymi mrowienie, drętwienie, niedowład rąk oraz zawroty głowy.
Lordoza kręgosłupa – przyczyny spłycenia, pogłębienia oraz zniesienia
Zmiany w naturalnej krzywiźnie lordozy szyjnej, takie jak spłycenie, pogłębienie, czy całkowite zniesienie, mogą być efektem uszkodzeń stawów, dysfunkcji krążków międzykręgowych, nieprawidłowego napięcia mięśniowego, czy dyskopatii.
Lordoza – diagnostyka
Diagnostyka lordozy kręgosłupa jest procesem stosunkowo prostym. Standardowym testem diagnostycznym jest próba w pozycji leżącej na plecach, podczas której próbuje się wsunąć dłoń pod odcinek lędźwiowy kręgosłupa, nad pośladkami. W przypadku prawidłowo ukształtowanego kręgosłupa, przestrzeń ta powinna być nieco większa niż grubość wsuniętej dłoni. Znacznie większa przestrzeń może wskazywać na obecność lordozy. Do potwierdzenia diagnozy wykorzystuje się badania obrazowe, takie jak rentgen kręgosłupa.
Lordoza kręgosłupa – jak ją leczyć?
Warto zaznaczyć, że nie każda postać lordozy, jednej z powszechnie występujących wad postawy, wymaga interwencji terapeutycznej. Stan naturalnej krzywizny kręgosłupa jest zjawiskiem fizjologicznym. Należy szukać pomocy medycznej, kiedy dołączają do niego ból, drętwienie kończyn, czy inne symptomy.
Metoda leczenia lordozy zależy głównie od intensywności zagięcia kręgosłupa. U dzieci i młodzieży często wystarczające okazuje się zastosowanie gimnastyki korekcyjnej.
Celem gimnastyki korekcyjnej jest zredukowanie nadmiernego wygięcia lordotycznego, co może przynieść ulgę w bólu pleców lub szyi. Wsparciem terapii może być także użycie specjalistycznego gorsetu, który poprzez nacisk na odpowiednie partie kręgosłupa wspomaga jego korektę.
Pacjenci doświadczający bólu wywołanego przez lordozę mogą korzystać z fizykoterapii, mającej na celu wzmacnianie mięśni tułowia. Operacja kręgosłupa pozostaje rozwiązaniem dla skrajnych, opornych na leczenie przypadków.
Do łagodzenia bólu w lordozie stosuje się również niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Nieleczona lordoza, zarówno szyjna, jak i lędźwiowa, może prowadzić do komplikacji takich jak zwyrodnienia stawowe, chroniczny ból pleców czy dysfunkcje narządów wewnętrznych. W przypadku zaobserwowania symptomów lordozy, wskazana jest wizyta u lekarza i wdrożenie adekwatnej terapii.
Jakie ćwiczenia na lordozę kręgosłupa?
Leczenie dolegliwości kręgosłupowych powinno także obejmować aktywność ruchową. Zaleca się ćwiczenia korygujące postawę i zapobiegające pogłębianiu się wady. Przykładem mogą być „kocie grzbiety”, wykonane w pozycji klęku podpartego z dłońmi ustawionymi na szerokość ramion i kolanami oraz stopami na szerokość bioder. Podczas wydechu należy unieść kręgosłup do góry, przesuwając miednicę do przodu i chowając głowę między ramiona, a następnie powrócić do pozycji wyjściowej podczas wdechu.
Polecane są również „skłony japońskie”, zaczynając od klęku podpartego, by następnie usiąść na piętach i wysunąć ręce przed siebie. Ćwiczenie powtarza się około 10 razy, wspierając korektę skrzywienia kręgosłupa.
*Treści opublikowane platformie ReceptaX nie stanowią porady medycznej, ani opinii farmaceuty, lekarza lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pacjenta. Prezentowane materiały oferują ogólne wskazówki, które nie powinny być jedynym źródłem decyzji dotyczących przeprowadzenia konkretnej terapii, modyfikacji nawyków życiowych, ustalania dawek medykamentów itd.
Zawsze przed podjęciem jakichkolwiek kroków, które mogą wpłynąć na Twoje zdrowie, życie czy dobre samopoczucie, zaleca się konsultację z odpowiednim specjalistą w celu uzyskania porady dopasowanej do indywidualnych potrzeb.
Nie należy leczyć się samodzielnie bez konsultacji z lekarzem prowadzącym. W razie pojawienia się symptomów chorobowych lub pogorszenia stanu zdrowia niezbędny jest kontakt ze specjalistą. Serwis receptax.pl nie przyjmuje na siebie odpowiedzialności za ewentualne skutki stosowania się do informacji udostępnianych w artykułach dostępnych na stronie.
