Co roku, około 30% osób wspinających się na wysokość powyżej 2500 m n.p.m. odczuwa objawy choroby wysokościowej. Ta choroba, znana również jako choroba górska, pojawia się, gdy organizm nie dostosowuje się do mniejszej ilości tlenu. Objawy to między innymi bóle głowy, zawroty głowy i nudności.
W skrajnych przypadkach może dojść do poważniejszych komplikacji jak obrzęk płuc (HAPE) lub obrzęk mózgu (HACE). To może zagrozić życiu. Dlatego istotne jest poznanie przyczyn i objawów tej choroby. Jak również zrozumienie, jakie leczenie i profilaktyka mogą zmniejszyć ryzyko ciężkich powikłań.
Przyczyny choroby wysokościowej
Choroba wysokościowa związana jest z szybkim wchodzeniem na duże wysokości. Powoduje to spadek ciśnienia atmosferycznego i mniejsze stężenie tlenu. Powyżej 2500 metrów nasze serce i płuca muszą pracować ciężej, by dostarczyć organizmowi tlen.
Osoby z problemami krążeniowymi, nadciśnieniem, dzieci i dorośli mający więcej niż 40 lat są bardziej narażeni. Co czwarta osoba na dużej wysokości doświadcza tej choroby. Kluczowe jest rozpoznanie choroby wysokościowej przed wyprawą w góry.
- Raptowny wzrost wysokości
- Obniżone ciśnienie atmosferyczne
- Zmniejszone stężenie tlenu
- Osoby z dysfunkcjami krążeniowymi
- Wiek powyżej 40 lat
Badając chorobę wysokościową, ważne jest sprawdzenie zdrowia przed wyjazdem. Rozumienie jej przyczyn pomaga unikać problemów i bezpiecznie planować aktywności na wysokości.
Choroba wysokościowa – objawy i skutki
Objawy choroby wysokościowej wywołują różne reakcje. Mogą poważnie wpłynąć na samopoczucie osób na dużych wysokościach. Do najczęstszych objawów należą:
- utrata apetytu
- nudności
- zawroty głowy
- pogorszenie jakości snu
- obrzęki dłoni i twarzy
Różnice między ostrą a przewlekłą formą choroby są łatwe do zauważenia. Ostra forma, czyli AMS, szybko się objawia. Często dochodzi do tego w kilka dni po przybyciu wysoko. Może to prowadzić do cięższych problemów, takich jak HAPE i HACE.
Poważne objawy to m.in.:
- silne bóle głowy
- trudności w oddychaniu
- utrata przytomności
Bez leczenia, choroba wysokościowa może być niebezpieczna. Może uszkodzić narządy wewnętrzne. W najgorszych przypadkach może skończyć się śmiercią. Ważne jest, aby znać objawy i szybko na nie reagować.
Leczenie i profilaktyka choroby wysokościowej
Zmniejszenie objawów choroby wysokościowej zaczyna się od zejścia na niższy poziom. Często daje się pacjentom czysty tlen i leki na ból, np. ibuprofen. W poważniejszych przypadkach stosuje się także Deksametazon lub Nifedypinę.
Kluczem do unikania choroby jest powolne wspinanie się. Pozwala to ciału dostosować się do nowych warunków. Ważne jest również picie dużej ilości wody i unikanie alkoholu. Palenie tytoniu także zwiększa ryzyko choroby.
Lekarze czasami polecają acetazolamid, by zapobiegać chorobie wysokościowej. To tylko jedna z metod prewencji. Planując wyjazd w góry, warto pomyśleć o profilaktyce. To pomoże uniknąć problemów zdrowotnych. Dobrze zaplanowane wycieczki zwiększają szansę na zdrową przygodę w górach.
