Gorączka Denga: objawy i leczenie

Dengue – Ogólne Informacje

Choroba dengue to znaczne zagrożenie zdrowia w wielu częściach globu. Wiedza o jej przyczynach i rozprzestrzenianiu jest kluczem do zapobiegania i leczenia.

Co To Jest Choroba Dengue

Dengue, czasem zwana gorączką dengą, jest wirusowym schorzeniem przenoszonym przez komary, głównie rodzajów Aedes aegypti i Aedes albopictus. Wirus ten potrafi przybrać różne formy, od łagodnych przypominających grypę do bardzo poważnych, jak gorączka krwotoczna. Choroba może dotknąć każdego, choć dzieci i seniorzy mają większą szansę na ostrzejsze objawy.

Zakażenie występuje przez ukąszenie komara, a to może się zdarzyć zarówno za dnia, jak i nocą. Obecnie brak skutecznej szczepionki przeciwko dengue, dlatego ważne jest unikanie ukąszeń poprzez różne formy ochrony.

Rozpowszechnienie Dengue

Ostatnie dekady przyniosły wzrost przypadków dengue. WHO informuje, że liczba zachorowań wzrosła z 505,430 w 2000 roku do ponad 5,2 miliona w 2019. W 2023 roku odnotowano rekordowe 6,5 miliona przypadków i 7300 zgonów przez dengę (WHO).

Najwięcej przypadków w 2023 zarejestrowano w obu Amerykach z liczbą 4,5 miliona przypadków i 2300 zgonów oraz w Azji: Bangladesz (321,000), Malezja (111,400), Tajlandia (150,000) i Wietnam (369,000).

Rozprzestrzenianie się choroby związane jest m.in. ze zmianami zasięgu komarów, zjawiskami El Niño, zmianami klimatycznymi, problemami zdrowotnymi, pandemią COVID-19 oraz problemami politycznymi i finansowymi w krajach dotkniętych kryzysami.

Najczęściej dengue pojawia się w południowo-wschodniej Azji, na wyspach zachodniego Pacyfiku, w Ameryce Łacińskiej i Afryce, ale coraz częściej dotyka nowych regionów, jak również powoduje lokalne epidemie w Europie czy w południowych Stanach Zjednoczonych.

Więcej o chorobach można znaleźć w naszych artykułach o grypie i gruźlicy.

Objawy Dengue

Typowe Symptomy Dengue

Gorączka denga, czasem zwana gorączką tropikalną, pojawia się w kilka dni po ukąszeniu przez komara i skutkuje różnymi dokuczliwymi objawami. Typowe symptomy to wysoka gorączka sięgająca aż do 40°C, przypominająca grypę.

Objawy te trwają zwykle od trzech do siedmiu dni. Możliwe pojawienie się charakterystycznej wysypki, zazwyczaj parę dni po wystąpieniu gorączki. Do tego dochodzą zmęczenie, ból za oczami oraz ból stawów i mięśni, który zyskał miano „gorączki łamiącej kości”.

Warianty Ciężkiego Dengue

Ciężka denga, inaczej gorączka krwotoczna denga, to poważne nasilenie objawów dengi mogące zagrozić życiu. Najczęściej odzywa się 24 do 48 godzin po ustąpieniu pierwotnej gorączki. To sytuacja alarmująca, która może być śmiertelna.

Kiedy mamy do czynienia z nasileniem gorączki denga, krwawienia wewnętrzne mogą prowadzić do szoku hipowolemicznego oraz uszkodzeń organów takich jak serce, wątroba i płuca. Jeśli kobieta w ciąży zaraża się dengą, wirus może zostać przekazany noworodkowi podczas porodu, stwarzając ryzyko przedwczesnych narodzin, niskiej masy urodzeniowej i problemów zdrowotnych noworodka.

Należy uważać na wczesne sygnały ostrzegawcze ciężkiej dengi, takie jak silne bóle brzucha, nieustające wymioty, przyspieszony oddech oraz zmiany w zachowaniu czy letarg. Szybka interwencja medyczna może uratować życie i zredukować ryzyko powikłań.

Diagnoza i Leczenie Dengue

Trudności w Diagnozowaniu Dengue

Wykrycie gorączki denga to prawdziwe wyzwanie, bo można ją pomylić z takimi rzeczami jak chikungunya, wirus Zika, malaria czy dur brzuszny. Objawy to prawdziwa mieszanka: wysoka gorączka (sięgająca nawet 40°C), bóle głowy, łupanie w oczach, bóle mięśni i stawów, a do tego nudności, wymioty, opuchnięte węzły chłonne i wysypka. Wszystko to daje o sobie znać po paru dniach od ugryzienia komara i może trwać nawet tydzień.

By rozwiać wszelkie wątpliwości, lekarz pewnie będzie chciał sprawdzić krew w labie, szukając śladów wirusa. To kluczowe, bo szybka diagnoza oznacza szybką pomoc, a to z kolei zapobiegnie komplikacjom.

Postępowanie w Przypadku Dengue

Leczenie gorączki denga to głównie walka z objawami, bo na wirusa konkretnego lekarstwa brak. Co trzeba robić?

• Odpoczynek: Podstawowa sprawa dla chorego to odpoczynek, by nie było jeszcze gorzej.
• Picie wody: Trzeba dbać o nawodnienie, bo gorączka i wymioty potrafią skutecznie wysuszyć.
• Leki na gorączkę i ból: Paracetamol jest okej na ból i gorączkę, ale aspi wene i ibuprofen radzimy unikać, żeby nie było krwawienia.
• Kontrole: Stałe badanie krwi i śledzenie objawów to konieczność, by wiedzieć, co się dzieje z chorobą.

Kiedy gorączka przekształca się w coś poważniejszego, jak dengue krwotoczne, trzeba sięgnąć po pomoc bez zwłoki. Krwotoki, spadki ciśnienia i problemy z organami dają jasny sygnał: tu potrzebna jest szpitalna akcja ratunkowa.

Zapobieganie Dengue

Środki Zapobiegawcze Przed Ugryzieniami Komarów

Gorączka denga to choroba przenoszona przez komary, które gryzą niemal przez całą dobę, robiąc to zarówno w dzień jak i w nocy. Dlatego też ochrona przed ugryzieniami to podstawa w walce z dengą. Najlepsze sposoby, by się obronić, to:

• Stosowanie Repelentów: Korzystanie z preparatów odstraszających komary, których składnikiem jest DEET, picaridynę lub olej eukaliptusa.
• Noszenie Odpowiedniego Ubrania: Najlepiej założyć długie rękawy i spodnie, zwłaszcza w miejscach, gdzie ryzyko jest większe.
• Używanie Moskitier: Spanie pod moskitierą jest super, jak nie masz klimy czy zamków w oknach.
• Kontrola Siedlisk Komarów: Pozbywanie się zbiorników z wodą wokół domu, gdzie jadą się rozmnażać komary. Chodzi o regularne wylewanie wody z pojemników, zakrywanie beczek z wodą i dbanie o drożność rynien i odpływów.

Dzięki takim trikom możesz zmniejszyć ryzyko ugryzień i ograniczyć ilość komarów w swoim otoczeniu.

Dostępne Szczepionki Przeciwko Dengue

Obecnie dostępność szczepionek na dengę jest dość ograniczona. Oto, co warto wiedzieć:

• Zakres wiekowy: Mogą się zaszczepić osoby w wieku od 6 do 60 lat.
• Dawkowanie: Zwykle potrzebujesz dwóch, trzech dawek podawanych przez kilka miesięcy.
• Warunki kwalifikacji: Zaleca się szczepienie dla tych, co już przeszli dengę i mieszkają w miejscach o wysokim ryzyku.

Poniżej tabela z najważniejszymi informacjami o szczepionkach:

Chociaż szczepionka jest dostępna, najważniejsze jest zapobieganie ugryzieniom komarów i ich kontrola, bo szczepionka sama nie wystarcza, żeby rozwiązać problem dengu w najbardziej narażonych miejscach.

Więcej info o zapobieganiu chorobom zakaźnym znajdziesz w artykułach o guzach nadnerczy oraz gorączce nilu.