Zniesienie lordozy szyjnej, często nazywane również prostowaniem lub wyprostowaniem kręgosłupa szyjnego, to zmiana naturalnej krzywizny kręgosłupa w odcinku szyjnym. Prawidłowa lordoza szyjna zapewnia równomierne rozłożenie sił działających na kręgosłup oraz pełni kluczową rolę w utrzymaniu właściwej postawy ciała. Kiedy dochodzi do zniesienia lordozy szyjnej, może to prowadzić do wystąpienia objawów neurologicznych, które w znacznym stopniu mogą wpłynąć na jakość życia pacjenta. W tym artykule, który stworzyli specjaliści z ReceptaX, omówimy czym jest zniesienie lordozy szyjnej, jakie są jego objawy neurologiczne oraz jakie mogą być przyczyny tego stanu.
Anatomia i fizjologia kręgosłupa szyjnego
Budowa kręgosłupa szyjnego
Kręgosłup szyjny składa się z siedmiu kręgów oznaczonych symbolami od C1 do C7. Kręgi te różnią się od pozostałych, ponieważ ich główną funkcją jest zapewnienie ruchomości głowy oraz ochrona rdzenia kręgowego. Charakterystyczną cechą kręgosłupa szyjnego jest obecność naturalnej krzywizny w kształcie litery “C”, zwanej lordozą szyjną. Ta krzywizna jest kluczowa dla rozkładu obciążeń oraz równoważenia sił działających na kręgosłup.
Rola lordozy szyjnej
Prawidłowa lordoza szyjna:
- Zapewnia stabilność i równowagę kręgosłupa,
- Chroni rdzeń kręgowy i nerwy przed nadmiernym naciskiem,
- Amortyzuje wstrząsy powstające podczas ruchu.
W przypadku zniesienia lordozy szyjnej kręgosłup prostuje się, a czasem nawet przyjmuje postawę kifotyczną (odwróconą krzywiznę), co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Zniesienie lordozy szyjnej – przyczyny
Czynniki mechaniczne
- Zła postawa: Długotrwałe siedzenie przed komputerem, nieergonomiczne ustawienie monitora czy korzystanie ze smartfonów z głową pochyloną w dół mogą prowadzić do stopniowego wyprostowania kręgosłupa szyjnego.
- Niewłaściwe ułożenie ciała podczas snu: Spanie na zbyt wysokiej poduszce lub bez poduszki.
- Urazy: Wypadki samochodowe, urazy sportowe czy gwałtowne szarpnięcia (whiplash).
Czynniki patologiczne
- Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa: Osteofity, zwężenie przestrzeni międzykręgowych, dyskopatia.
- Choroby zapalne: Reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.
- Zaburzenia mięśniowe: Skurcze i nadmierne napięcie mięśni szyi.
Objawy neurologiczne przy zniesieniu lordozy szyjnej
Dlaczego pojawiają się objawy neurologiczne?
Zniesienie lordozy szyjnej powoduje nacisk na struktury nerwowe, takie jak korzenie nerwów rdzeniowych i rdzeń kręgowy. Ucisk ten może prowadzić do różnych objawów neurologicznych.
Typowe objawy neurologiczne lordozy szyjnej
- Ból szyi (cervicalgia):
- Silny, przewlekły ból w okolicy szyi, promieniujący do ramion lub głowy.
- Może towarzyszyć mu sztywność mięśniowa.
- Ból promieniujący do kończyn górnych (rwa ramienna):
- Ból, drętwienie lub mrowienie promieniujące od szyi do ramion, przedramion lub dłoni.
- Często związane z uciskiem korzeni nerwowych.
- Zaburzenia czucia:
- Osłabienie czucia, parestezje (mrowienie) w kończynach górnych.
- Zaburzenia mogą dotyczyć jednej lub obu rąk.
- Osłabienie mięśniowe:
- Spadek siły mięśniowej w rękach lub przedramionach.
- Trudności w podnoszeniu przedmiotów.
- Zawroty głowy i bóle głowy:
- Zawroty głowy spowodowane zaburzeniami przepływu krwi przez tętnice kręgowe.
- Ból głowy, zwłaszcza w tylnej części czaszki.
- Problemy z równowagą i chodem:
- Trudności w utrzymaniu równowagi, chwiejny chód.
- Może być związane z uciskiem na rdzeń kręgowy.
- Problemy z funkcjami poznawczymi:
- Problemy z koncentracją, pamięcią i ogólną sprawnością umysłową.
- Dysfagia i zaburzenia mowy:
- Trudności w przełykaniu.
- Zaburzenia artykulacji spowodowane napięciem mięśniowym.
- Zespół Hornera:
- Zespół objawów obejmujący opadanie powieki, zwężenie źrenicy i brak potliwości na połowie twarzy.
Diagnostyka lordozy szyjnej
- Wywiad i badanie fizykalne:
- Szczegółowy wywiad medyczny dotyczący objawów, urazów i chorób przewlekłych.
- Badanie fizykalne obejmujące ocenę ruchomości szyi, siły mięśniowej i odruchów.
- Badania obrazowe:
- RTG kręgosłupa szyjnego: Pozwala ocenić krzywiznę kręgosłupa.
- Rezonans magnetyczny (MRI): Umożliwia ocenę struktur miękkich, takich jak dyski i rdzeń kręgowy.
- Tomografia komputerowa (TK): Szczegółowo obrazuje kości kręgosłupa.
- Badania elektrofizjologiczne:
- Elektromiografia (EMG): Pomaga ocenić funkcję nerwów i mięśni.
- Badania przewodnictwa nerwowego: Określają poziom uszkodzenia nerwów.
- Badania naczyniowe:
- Doppler tętnic kręgowych: Ocena przepływu krwi w tętnicach szyjnych i kręgowych.
Leczenie zniesienia lordozy szyjnej
Leczenie zachowawcze
- Terapia farmakologiczna:
- Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) – ibuprofen, naproksen.
- Leki rozluźniające mięśnie.
- Leki przeciwbólowe.
- Rehabilitacja:
- Fizykoterapia: Ultradźwięki, terapia laserowa, elektroterapia.
- Kinezyterapia: Ćwiczenia wzmacniające mięśnie szyi i poprawiające postawę.
- Masaż terapeutyczny: Zmniejszenie napięcia mięśniowego.
- Unikanie czynników ryzyka:
- Korekta postawy podczas pracy i snu.
- Ograniczenie używania urządzeń elektronicznych w nieodpowiedniej pozycji.
- Sprzęt ortopedyczny:
- Kołnierze ortopedyczne lub poduszki korekcyjne.
Leczenie chirurgiczne
Leczenie chirurgiczne jest rozważane w przypadku, gdy objawy neurologiczne są nasilone lub nie ustępują po leczeniu zachowawczym.
- Decompressive laminectomy:
- Usunięcie fragmentu łuku kręgu w celu zmniejszenia nacisku na rdzeń kręgowy.
- Discectomy:
- Usunięcie uszkodzonego dysku międzykręgowego.
- Fuzja kręgosłupa:
- Stabilizacja kręgosłupa za pomocą przeszczepów kostnych i implantów.
- Foraminotomia:
- Poszerzenie otworów międzykręgowych w celu zmniejszenia ucisku na korzenie nerwowe.
Profilaktyka i zapobieganie powstawaniu lordozy szyjnej
- Ergonomia pracy: Prawidłowe ustawienie monitora, krzesła i biurka.
- Regularne ćwiczenia: Rozciąganie i wzmacnianie mięśni szyi i pleców.
- Prawidłowa postawa: Unikanie długotrwałego pochylania głowy.
- Poduszki ortopedyczne: Zapewnienie właściwego podparcia szyi podczas snu.
- Unikanie urazów: Noszenie odpowiedniego sprzętu ochronnego podczas sportów.
Podsumowanie
Zniesienie lordozy szyjnej to stan, który może prowadzić do poważnych objawów neurologicznych, wpływających na jakość życia pacjenta. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie, zarówno zachowawcze, jak i chirurgiczne, mogą pomóc w zapobieganiu postępowi choroby i złagodzeniu jej objawów. Ważne jest również zrozumienie czynników ryzyka i stosowanie odpowiednich środków zapobiegawczych, aby uniknąć powikłań związanych ze zniesieniem lordozy szyjnej.